Over palliatieve- en mantelzorg.

Helaas worden sommige woorden verkeerd begrepen en daardoor verkeerd gebruikt. Of dat door sommige mensen bedoeld of onbedoeld wordt gedaan laat ik in het midden, hier wil ik alleen even de zaken recht zetten.

De begrippen ‘palliatieve zorg’ en ‘mantelzorg’ zijn in ieder geval taalkundig helemaal gelijk. Het woord ‘palliatief’ komt van het Latijnse woord ‘pallium’ wat ‘mantel’ betekent. Dus mantelzorg en palliatieve zorg hebben letterlijke dezelfde betekenis en wat mij plus betreft ook inhoudelijk.

Inmiddels krijg ik bijval. Vier universiteiten zeggen over de palliatieve zorg in Vlaanderen: “We moeten dringend van het idee af dat het (palliatieve zorg) alleen om stervensbegeleiding gaat.” Zij snappen dat. Nou u nog.

Op www.woorden.org bijvoorbeeld staat ‘mantelzorg’ totaal verkeerd beschreven: “langdurige, onbetaalde hulp aan zieken of ouderen door familieleden of bekenden”. Zo wordt de plank helemaal mis geslagen dus. En zo onstaat verwarring en zo ontstaan verkeerde ideeën over zorg, bijvoorbeeld dat zorgprofessionals geen mantelzorg (palliatieve zorg) verlenen terwijl de meesten dat elke dag en met hart en ziel wel degelijk doen.

De oplossing om het snel en helemaal goed te snappen is eigenlijk heel simpel. Er zijn twee soorten zorg: #1 medische zorg en #2 palliatieve / mantel zorg. Voor medische zorg en medische verpleging heb je een opleiding nodig, voor mantel / palliatieve zorg voldoet het dat je een empathisch mens bent die vooral compassie heeft. Johan Menten van de KU Leuven zegt het zo: “Nochtans heeft palliatieve zorg vooral te maken met ‘zo goed mogelijk leven” = precies wat mantelzorgers goed doen, en dat staat los en apart van wat nodig is als medische zorg. Dus zeg ik: niet alleen maar familieleden of bekenden (die we mantelzorgers noemen) maar zeker; juist ook zorgprofessionals zijn uitermate geschikt om mantelzorg (ook bekend als palliatieve zorg), te verlenen. Niet in plaats van maar naast medische zorg. En gelukkig gebeurt dat op veel plaatsen ook.

Menten: “We moeten dringend van het idee af dat het (palliatieve zorg) alleen om stervensbegeleiding gaat.” en dat klopt, want stervensbegeleiding noemen we ‘terminale zorg’. Maar ook Menten c.s. zien, helaas, ‘palliatieve zorg’ (alleen) als gespecialiseerde zorg waar naar moet worden doorverwezen. Palliatieve zorg; mantelzorg, daar hoeft niet naar te worden doorverwezen. Dat is het begin van alle zorg. Dat moet een onderdeel zijn van alle totale zorg. En zeker het speerpunt in belevingsgerichte zorg.

Het zal nog wel even duren voordat het idee dat iemand eerst stervend moet zijn voordat palliatieve zorg aan de orde is kletskoek wordt en helemaal uit de wereld is. Kanttekening daarbij is natuurlijk dat we allemaal zullen sterven, dus… Het zal ook nog wel even duren voordat iedereen die vanuit zijn hart zorgt voor de beleving van welzijn door een dierbare dat niet alleen maar mantelzorg noemt maar (ook) palliatieve zorg noemt. Voor nu is het mijn bedoeling dat iedereen onthoudt dat er geen verschil is tussen palliatieve zorg en mantelzorg. Geen verschil. Laten we daar dus ook geen verschil in gaan/blijven maken. Punt.

Zie ook/verder: https://www.demorgen.be/wetenschap/palliatief-betekent-niet-per-se-sterven-a2200199/