Mijn vriendin Jo

Vlakbij mij woonde Jo, een energieke oudere dame. Sinds jaren zijn we vrienden van elkaar; we delen dezelfde interesses en eigenwijsheid. Als de drukte in onze levens het maar even toestond hadden we contact. Dan bespraken we hoe we de wereld weer wat mooier konden maken en we hielpen elkaar altijd een stapje verder. Jo is een hele goede vriendin.

Mijn verdwenen vriendin Jo.
Een paar maanden geleden bleek Jo een blaasontsteking te hebben. Ineens verscheen er allerlei familie van Jo en die zagen in de verwardheid van Jo als gevolg van de blaasontsteking alleen maar ‘dementie’. Jo werd uit haar huis gehaald, ‘ontvoerd’ noemde Jo het, en ze werd gedwongen in een huis met familie te blijven. Jo zag dat helemaal niet zitten. Voor de vrije ziel en heerlijk eigenwijze Jo een extra stressvolle situatie naast haar gezondheidsprobleem. Maar voordat Jo of ik het in de gaten hadden was Jo door haar familie met een RM (Rechtelijke Machtiging) gedwongen opgenomen in een gesloten psychiatrische kliniek.

Meebewegen tussen Angst en Vrees.
Ik bezocht Jo regelmatig in die kliniek en we belden dagelijks. Dat moest vaak stiekem want de familie wilde Jo afgesloten houden van de buitenwereld. En helemaal van mij want ik was net zo eigenwijs als Jo. Terwijl de familie inmiddels Jo’s geld- en andere zaken ging ‘beheren’ bepaalde de familie ook op andere gebieden wat het beste was voor Jo. De meeste kennissen van Jo hadden haar ‘het is zo beter voor Jo’ in de steek gelaten. Het verlengen van de RM bleek een formaliteit, mede dankzij een toegewezen advocate die zo met haar bijdrage aan ‘het systeem’ haar dagelijkse brood verdient. Inmiddels totaal afgesneden van haar eigen leven en afhankelijk geworden van de zichzelf opgedrongen familie zag ik Jo in een soort van overleef-status terecht komen en haar karakteristieke eigenwijsheid inruilen voor gedwongen volgzaamheid. “Ik ben nu helemaal van hun afhankelijk” was haar trieste verweer. Gelukkig was haar oorspronkelijke verwarring al lang weer tot ‘vergeetachtig’ verminderd maar op basis van gemaakte testjes bij haar binnenkomst in de kliniek was de diagnose ‘dementie’ bevestigd door een psychiater die haar nog nooit had gezien of gesproken. Jo legde uit: “ze hebben lege bedden hier en ik ben goed verzekerd dus ik lever geld op”. Zoals ik altijd zeg: Zorg is Big Business.

Eenzaam en Machteloos
Met de familie in de regie kan Jo inmiddels zelfs ook niet meer ‘naar buiten’ bellen. In opdracht van de familie is het Jo verboden om te bellen of gebeld te worden. Ook bezoek mag niet. “Ze hebben daarbij geen belang” zegt Jo daarover, en over de second opinion die maar niet komt. En was eigenwijze Jo eerder slim genoeg om mij via een ‘geheime telefoon’ nog regelmatig te bellen, inmiddels zit Jo in een gesloten zorginstelling en het personeel daarvan luistert niet naar Jo maar naar de familie. Jo durft niet meer, Jo bestaat niet meer… Ik wordt niet meer doorverbonden.

Overgelaten aan belangen van anderen.
Jo is 1 van de 26.000 senioren die in 2017 een psychiatrische dwangopname opgelegd kregen en dat aantal groeit elk jaar. En dan heb ik het nog niet eens over alle senioren die thuis afhankelijk worden van hun familie en zorgverleners. Voor de meesten gaat het waarschijnlijk goed maar helaas is Jo zeker niet de enige die slachtoffer is geworden van misbruik door familie, onterecht ondersteund door goed bedoelende maar niet zelf nadenkende zorgverleners. Wie beschermt Jo nog tegen onrecht?

En wat kan ik nog doen om Jo te helpen? Alle wegen die er nu zijn, zelfs het meldpunt oudermishandeling, leiden naar dezelfde plekken: de familie, de zorgverlener en ‘het systeem’ en is er geen ontkomen aan misbruik van macht dat wordt ondersteund door ‘het systeem’. Het afgesloten systeem. Waar is de politiek? Waar is Amnesty International? Ik heb ze allemaal aangeschreven: de ministers, alle kamerleden, Amnesty. Ze zijn blijkbaar te druk met andere, veel belangrijker zaken. Ze houden zich stil ‘dan verdwijnt het vanzelf’…

De Seniorbescherming.
Wanneer een kind zo mishandelt wordt als Jo dan bellen we de Kinderbescherming. Die hebben het mandaat en de macht om geheel vanuit het belang van dat kind in te grijpen. Dat hebben we zo goed geregeld omdat kinderen extra kwetsbaar zijn.

Inmiddels is er een steeds groter wordende groep senioren die minstens zo afhankelijk en kwetsbaar zijn als kinderen. Voor hen is er (nog steeds) geen echte instantie waar zijzelf, of waar ik in hun belang, naar kan bellen en dat er dan meteen mensen in beweging komen. Vanuit een mandaat en met de macht om in te grijpen, ook in ‘het systeem’. De bestaande wetten, ook de nieuwe wetten, bieden die onafhankelijke controle niet. Dus die moet er heel snel komen: de Seniorbescherming. Liefst, net als de Kinderbescherming, onderdeel van het Ministerie van Justitie. Seniorbescherming, daar ga ik voor.

Zie: www.seniorbescherming.nl