Ooit heeft iemand bedacht dat we (alle) mensen met dementie ‘dementerenden’ noemen. Inmiddels is dat door velen, wellicht onnadenkend, overgenomen en in de meeste gevallen zonder bewuste negatieve bedoeling. Met dit bericht wil ik mensen aan het denken zetten en uitleggen waarom niemand dat woord zou moeten gebruiken.
Dementie is een syndroom dat zeer vele verschillende uitingsvormen kent. Elk mens met dementie kent zijn/haar eigen symptomen daarvan. Daar komt bij dat dementie meestal een ontwikkeling kent, van bijna onmerkbaar tot zeer ernstig. Het woord ‘dementerenden’ doet geen enkel recht aan die enorme diversiteit aan vormen en mate van dementie en scheert alle mensen met dementie over één kam.
Dementie is een aandoening. Wanneer we het woord ‘dementerenden’ gebruiken reduceren we de hele groep mensen met dementie tot die aandoening. Dat is het omgekeerde van die prachtige Vlaamse campagne “Vergeet dementie, onthou mens”.
Niemand zal het ooit in zijn/haar hoofd halen om alle mensen met kanker ‘kankerenden’ te noemen. En daar is een goede reden voor die bijna iedereen haarfijn ‘aanvoelt’. En om precies dezelfde reden waarom ‘kankerenden’ echt een heel verkeerd woord is, is het woord ‘dementerenden’ dus (bij nader inzien) ook echt een heel verkeerd woord.
Voor een deel wordt het woord ‘dementerenden’ ook gebruikt omdat het
de ingewikkeldheid en de ‘engheid’ van dementie en onze eigen
(grotendeels aangeprate) angst voor dementie op afstand houdt, juist omdat
‘dementerenden’ zo’n onpersoonlijk, wollig woord is.
In Engeland hebben mensen met dementie zelf de media benaderd om het taalgebruik van de media over dementie aan te passen. Citaat van een van die mensen met dementie: “Het gaat ons niet over politieke correctheid; het gaat over het veranderen van percepties en over het erkennen dat degenen die dementie hebben op de eerste plaats mensen zijn, en dat dementie hen niet definieert.”
In ieder geval hoop ik dat iedereen die dit gelezen heeft voortaan de kleine moeite neemt om er bij na te denken om in plaats van over ‘dementerenden’ voortaan over ‘mensen met dementie’ te spreken en te schrijven. Daar zullen heel veel mensen met dementie je dankbaar voor zijn.
Dutch
Arabic
Chinese (Simplified)
English
French
German
Italian
Korean
Russian
Spanish
Wij benoemen binnen onze organisatie mensen met een dementieel syndroom, mensen met geheugenproblemen, hier vallen dan ook mensen onder met NAH en Korsakow.
Ja, daar zit zeker een kern van waarheid in. Ik ga proberen het niet meer te zeggen!
Goed dat je hierover schrijft! Als je dementie HEBT, BEN je nog niet de ziekte. De ziekte is slechts een onderdeel van de mens. In eerste plaats ben je een mens.
Daarnaast maken mensen van dementie gewoon een werkwoord. Alsof het iets is dat je DOET… Nee, het overkomt je… Je BENT niet aan het dementeren. Je HEBT dementie. En dat is al zwaar genoeg…
Daar ben ik het helemaal mee eens.
Hoe kunnen we het aan ALLE mensen nou eens duidelijk maken, dat ze het woord ” dementerenden” niet meer gebruiken!!
Beste Paul,
Ik ben het van harte met je eens! Zowel als dochter als partner heb ik te kampen naasten met dementie. Zo fijn dat je voor hen een lans breekt, zodat zij niet meer in de categorie” dementerenden” vallen. Ook in artikelen die inhoudelijk prima vind, kom ik die term tegen; ik gruwel ervan! Top dat je dit artikel gedeeld hebt!!
Beste Paul,
Ik ben het helemaal met je eens. In mijn taalgebruik heb ik het al jaren terug verbannen en als ik het hoor bij anderen zal ik er altijd wat van zeggen en uitleggen. Ik ken veel mensen die dementie hebben maar niet dementerende zijn. En inderdaad je bent niet aan het dementeren/kankeren; je hebt dementie/kanker.
Beste lezers,
Geweldig omschreven wat ik al jaren vertel aan journalisten, mensen in de zorg, artsen enz. Zo belangrijk is het juiste taalgebruik. Inderdaad, je hebt een ziekte maar bent het niet! Zo gaan we ook om met de bezoekers van het Odensehuis. Hier vinden mensen een plek waar ze zich zelf kunnen zijn en waar men uit gaat van mogelijkheden en kwaliteiten. Het is niet voor niets dat onze bezoekers soms aangeven niet naar reguliere dagopvang te willen gaan, maar wel graag in het Odensehuis komen.
Help mee om deze term om te zetten in de juiste benaming. ‘MENSEN met dementie’
Hallo Paul,
Deze discussie is al vaker voorbij gekomen. Je hebt volkomen gelijk. Ik had in mijn eigen organisatie echter de moed al opgegeven en sprak collega’s niet meer aan op hun woordkeuze. Nu ik al de reacties weer lees ga ik er toch maar weer mee starten. Blijft de vraag hoe het komt dat het woord “dementerenden” nog steeds door bijna iedereen gebruikt wordt.
Wat een goed artikel; de mens is een uniek individu, dat was de mens en zal hij/zij altijd blijven ondanks zijn ziekte. Laten we naar de mooie totale mens kijken en de interessante persoonlijkheid niet reduceren tot een zieke/ziekte.
Praat maar eens met iemand over het verleden, dan zie en merk je heel duidelijk wat een boeiend en waardevol mens je ontmoet .